Champagne in je merk? Bubbels met een bijsmaak

Champagne: een product dat gelinkt wordt met luxe, succes en feestelijkheden.

De naam champagne is sinds 1908 een Beschermde Oorsprongsbenaming en dus wettelijk beschermd: de naam mag enkel gedragen worden door mousserende wijnen uit de Champagne-regio in Frankrijk.

Het Comité Interprofessionel du Vin De Champagne (FATC), de overkoepelende organisatie waarin wijnbouwers, coöperaties en handelaren zijn verenigd, draagt zorg voor de naleving van de bescherming van de naam champagne op te treden. Dit komt regelmatig voor. Zo mocht een shampoo niet de benaming champagne dragen, ondanks dat één van de ingrediënten van het product daadwerkelijk champagne was. Ook werd tegen de benaming bij ijs met champagnesmaak opgetreden. Champagne-kleurige kleding?(link blog) Daarvan werd beslist dat het wel legitiem was.

Onlangs stond het Europese merkenbureau (EUIPO) voor een Champagne-kwestie, toen een Italiaanse partij een aanvraag deed voor het woordmerk CHAMPRICE voor restaurantdiensten. Champrice… Een champagne-prijs? Nee, een koppeling tussen champagne en rijst, als we de Italiaanse aanvrager mogen geloven. Het bedrijf voert aan dat het merk bedoeld is om een restaurantdienst te beschrijven waarin champagne en risotto worden geserveerd.

De bescherming van een Beschermde Oorsprongsbenaming (zoals Champagne) gaat ver: niet alleen tegen letterlijk gebruik, maar ook tegen elke vorm van nabootsing, misbruik of suggestieve verwijzing die de reputatie kan schaden of ongerechtvaardigd voordeel oplevert. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de gelijkenis tussen de benamingen, de aard van de producten of diensten, en of het gebruik door de consument wordt opgevat als een economische of commerciële link met het beschermde product. Vervolgens wordt merkenrechtelijk getoetst of het merk de BOB kan schaden of meeliften op haar faam — zoals in het geval van CHAMPRICE.

De Oppositieafdeling oordeelt dat CHAMPRICE een aanzienlijk deel van de letters van de beschermde naam CHAMPAGNE overneemt: beide tekens beginnen met ‘CHAMP’ en eindigen op de letter ‘E’. De enige verschillen zitten in de tussenletters ‘AGN’ en ‘RIC’. Oftewel, er bestaat een duidelijke visuele en auditieve gelijkenis. Dat CHAMPRICE is aangevraagd voor restaurantdiensten, doet er niet aan af dat deze diensten een duidelijke economische en functionele link hebben met champagne: het is algemeen bekend dat champagnewijn ook in horica worden aangeboden.

Gezien de buitengewone reputatie van champagne, de duidelijke visuele en auditieve overeenkomsten, en het verband tussen de beschermde wijn en de aangeboden diensten, concludeert de Oppositieafdeling dat de consument een directe associatie zal leggen tussen het merk ‘CHAMPRICE’ en de wijn ‘CHAMPAGNE’. CHAMPRICE zal ongerechtvaardigd voordeel trekken uit de reputatie van champagne. De oppositie van het Comité slaagt.

Gebruik je een naam die lijkt op een beschermde oorsprongsbenaming of geografische aanduiding (denk aan Champagne, Roquefort, Parmaham, of Cognac)? Dan begeef je je al snel op glad ijs. Zelfs creatieve of grappig bedoelde variaties kunnen juridisch fout uitpakken als ze te veel doen denken aan een beschermd product.

 
Auteur: Erwin Haüer

Bio: Erwin is merkenadviseur en als managing partner verantwoordelijk voor IT en Informatiemanagement. Erwin werkt veel met startups en scale-ups, maar zijn klantenportefeuille omvat ook veel multinationals. Erwin heeft een vlotte pen en oog voor leuke merkennieuwtjes of merkwaardige merkinbreuken.